ZASADY SPORZĄDZANIA RYSUNKU TECHNICZNEGO:

1. Rysunek wykonujemy ołówkiem przy użyciu przyborów kreślarskich (linijka, ekierka, cyrkiel itd.);
2. Zarys przedmiotu (widoczne krawędzie) rysujemy zawsze linią gruba (ołówek B - miękki);
3. Wszystkie linie wymiarowe, linie pomocnicze i osie symetrii rysujemy linią cienką (ołówek H);
4. Jeżeli przedmiot ma oś symetrii, to zaczynamy od narysowania tej osi;
5. Linie wymiarowe kończymy zaczernionymi grotami strzałek; linie te rysujemy w odległości 10 mm od zarysu przedmiotu;
6. Linie pomocnicze przeciągnięte są ok. 2 mm poza odpowiadające im linie wymiarowe;
7. Odległość między równoległymi liniami wymiarowymi wynosi 7 mm;
8. Wszystkie wymiary na rysunku technicznym podajemy w milimetrach, ale bez pisania miana (mm);
9. Liczby wymiarowe pisane są pismem technicznym, którego wysokość wynosi min. 3,5 mm
10. Liczby wymiarowe piszemy nad linią wymiarową (patrząc od dołu i od prawej strony) i w połowie jej długości, około l mm nad linią;
11. Nie podajemy wymiarów oczywistych, tj. takich, które można obliczyć;
12. Wymiary na rysunku nie mogą się powtarzać oraz nie mogą się krzyżować;
13. Wymiarowanie rozpoczynamy od podawania wymiarów najmniejszych;
14. Nie zamyka się również łańcucha wymiarowego;
15. Środek otworu podaje się dwoma wymiarami;
16. Średnice otworów do 10 mm podaje się na zewnątrz otworu (strzałki skierowane do środka otworu), a powyżej 10 mm wewnątrz otworu (strzałki skierowane na zewnątrz środka otworu);
17. Grubość przedmiotu podaje się literą „x”, średnicę Ø(fi), a promień „R”;
18. Osie otworów do 12 mm zaznacza się liniami ciągłymi cienkimi, a powyżej 12 mm liniami punktowanymi cienkimi;
19. Rysunek po z wymiarowaniu powinien być czytelny;

Rysunek techniczny.

W technice jedną z podstawowych form przekazywania informacji (np. między konstruktorem jakiegoś urządzenia a jego wykonawcą) jest rysunek. Rysunek techniczny jest specjalnym rodzajem rysunku wykonywanego według ustalonych zasad i przepisów. Dzięki zwięzłemu i przejrzystemu wyrażaniu kształtów i wymiarów odwzorowywanego przedmiotu rysunek techniczny dokładnie wskazuje jak ma wyglądać ten przedmiot po wykonaniu. Określa on również budowę i zasadę działania różnych maszyn i urządzeń lepiej niż najdoskonalszy opis słowny. Z tych też względów rysunek techniczny stał się powszechnym i niezbędnym środkiem porozumiewania się wszystkich pracowników zatrudnionych w procesie produkcyjnym. Znajomość zasad sporządzania i umiejętność odczytywania rysunku technicznego umożliwia przekazywanie myśli naukowo-technicznej w postaci np. projektu maszyny lub urządzenia.

Zastosowanie linii.

Linia	Gruba	Cienka
ciągła
kreskowa
punktowa
falista

Grubość linii należy dobierać w zależności od wielkości rysowanego przedmiotu i stopnia złożoności jego budowy. Wybrana grupa grubości linii (grubych i cienkich) powinna być jednakowa dla wszystkich rysunków wykonanych na jednym arkuszu. Np. jeżeli grubość linii grubej wynosi 0,5 mm, to linia cienka powinna mieć grubość 0,18 mm lub jeżeli linia gruba ma grubość 0,7 mm to linia cienka 0,25 mm.

Na rysunku zastosowano różne rodzaje linii zgodnie z ich przeznaczeniem: obramowanie arkusza - linia ciągła gruba, zewnętrzny zarys tabliczki rysunkowej - linia ciągła gruba, widoczne krawędzie przedmiotu - linia ciągła gruba, linie wymiarowe i pomocnicze linie wymiarowe - linia ciągła cienka, kreskowanie przekroju - linia ciągła cienka, osie symetrii - linia punktowa cienka, linia ograniczająca przekrój cząstkowy - linia falista cienka.

Aby rysunek techniczny mógł stanowić podstawę do wykonania jakiegoś przedmiotu nie wystarczy bezbłędne narysowanie go w rzutach prostokątnych. Same rzuty, bowiem informują nas o kształcie przedmiotu i szczegółach jego wyglądu, ale nie mówią nic o jego wielkości. Konieczne zatem jest uzupełnienie takiego rysunku wymiarami danego przedmiotu - czyli zwymiarowanie go.

Wymiarowanie jest jedną z najważniejszych czynności związanych ze sporządzeniem rysunku technicznego. Umożliwia ono odczytanie rysunku i wykonanie przedmiotu zgodnie z wymaganiami konstruktora.
Rysunek techniczny będący podstawą wykonania przedmiotu, narysowany bez wymiarów albo z błędami i brakami w zakresie wymiarowania nie ma żadnej wartości.

Ogólne zasady wymiarowania

Ogólne zasady wymiarowania w rysunku technicznym maszynowym dotyczą:

• linii wymiarowych i pomocniczych linii wymiarowych

• strzałek wymiarowych

• liczb wymiarowych

• znaków wymiarowych

Liczby wymiarowe
Na rysunkach technicznych wymiary liniowe (długościowe) podaje się w milimetrach, przy czym oznaczenie "mm" pomija się.
Liczby wymiarowe pisze się nad liniami wymiarowymi w odległości 0,5 - 1,5 mm od nich, mniej więcej na środku (rys.1) Jeżeli linia wymiarowa jest krótka, to liczbę wymiarową można napisać nad jej przedłużeniem (rys. 2) Na wszystkich rysunkach wykonanych na jednym arkuszu liczby wymiarowe powinny mieć jednakową wysokość, niezależnie od wielkości rzutów i wartości wymiarów. Należy unikać umieszczania liczb wymiarowych na liniach zarysu przedmiotu, osiach i liniach kreskowania przekrojów. Wymiary powinny być tak rozmieszczone, żeby jak najwięcej z nich można było odczytać patrząc na rysunek od dołu lub od prawej strony (rys. 3)

Podstawowe zasady wymiarowania

Przystępując do wymiarowania rysunku technicznego należy wczuć się w rolę osoby, która na jego podstawie będzie wykonywać dany przedmiot. Trzeba zadbać o to, aby nie zabrakło żadnego z potrzebnych wymiarów i aby można je było jak najłatwiej odmierzyć na materiale podczas obróbki. Ułatwi to w znacznym stopniu znajomość podstawowych zasad wymiarowania.
Podstawowe zasady wymiarowania w rysunku technicznym dotyczą:

• stawiania wszystkich wymiarów koniecznych

• niepowtarzania wymiarów

• niezamykania łańcuchów wymiarowych

• pomijania wymiarów oczywistych